Tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 salgını ülkemizi de olumsuz olarak etkiledi. Uygulanan sokağa çıkma yasakları ve benzer kısıtlamalar, insanların internet üzerinden alışveriş yapmasını bir anlamda zorunlu kıldı. Bu süreçte de en büyük iş kuryelere düşmüş oldu. Bu süreçte kuryelerin hem kendi adlarına çalışabilmeleri ve daha büyük kazançlar elde edebilmeleri adına bir kuryelik modeli geliştirildi.
Kurye Nedir?
Pandemi döneminde insanların pek çok alışkanlığı değiştiği gibi, alışveriş alışkanlıkları da değişti. Bu süreçte başta Yemek Sepeti ve Getir olmak üzere Hepsi Jet, Banabi kurye, Trendyol Go gibi çok sayıda kurye hizmeti ortaya çıktı. Günümüzde yeni bir iş modeli olarak büyük firmalara kurye hizmeti veren kuryeler kurye olarak adlandırılıyor. Bu sistemde kuryeler söz konusu büyük firmaların adına değil, kendi adlarına çalışmış oluyorlar. Nitekim vergilerini de kendi adlarına yatırıyor ve gerekli durumlarda hizmet verdikleri firmalara fatura kesebiliyorlar. Bu model aslında yasalarda bir açık bulunması ile ortaya çıkmış durumda.
Kuryeler genellikle tek bir firmaya bağlı olarak çalışıyor ve bu da başka firmalar ile çalışarak daha fazla kazanç elde etmelerinin önüne geçiyor. Fakat kurye sisteminde kuryeler istediği zamanlarda, istediği yerlerde ve aynı zamanda istedikleri kadar çalışabilirler. Yani aslında herhangi bir firmanın çalışanı değil, kendi işlerinin patronu oluyorlar. Bu durumu şöyle bir örnek ile açıklayabiliriz: Örneğin Yemek Sepeti ya da Getir gibi firmaların farklı günlerde farklı kampanyaları olabilir. İşte bir kurye de Yemek Sepeti’nin kampanya yaptığı günlerde Yemek Sepeti için, Getir’in kampanya yaptığı günlerde ise Getir için çalışabilir ve bu şekilde daha yüksek bir kazanç elde edebilir. Yani bu durum kuryeleri rakip firmalar arasında bir seçim yapmak zorunluluğundan da kurtarıyor.
üm bunların dışında bazı maliyetlerin artması gibi bazı dezavantajların ortaya çıkması da söz konusu olabilir. Örneğin öne çıkan bazı dezavantajları şu şekilde sıralamak mümkün: Motosikletlerin yakıt masrafları, kuryelerin yeme ve içme masrafları, kıyafet ve ekipman masrafları, motosiklet bakım ve kaza maliyetleri, SGK ya da tazminat masrafları, motosiklet alım ve satım maliyetleri. Bir kurye için kurye olmanın bu gibi dezavantajları olsa da, avantajlarının çekiciliği dolayısıyla bu model her geçen gün yaygınlaşmaya devam ediyor.
Bir kuryenin şahıs şirketi kurmasının firmalar açısından da bazı avantajları bulunuyor. Örneğin kuryenin şahıs şirketi kurmasında firmalar SGK ödemeleri, işe giriş ve çıkış belgeleri ve daha pek çok işle uğraşmak zorunda kalmıyor. Yani şahıs şirketi açmış olan kurye ile çalışılacak olan firma arasında yalnızca bir sözleşme yapılması yeterli.
Evet. Günümüzde kuryelerin şahıs şirketi kurması mümkün. Bunun yalnızca izlenmesi gereken adımları eksiksiz olarak tamamlamak gerekiyor. Böyle bir girişimde bulunacak olan kuryelerin öncelikle mali müşavir aracılığı ile gerekli belgeleri hazırlaması ve vergi dairesine başvuruda bulunması gerekiyor. Şirket kuruluşu ve yoklama süreci tamamlandıktan sonra şahıs şirketi kurulur ve vergi levhası alınır. Bu noktadan itibaren kuryenin kendisine özel bir şahıs şirketi olduğu için ne kadar süre çalıştığının takibinin ya da yasal düzenlemesinin yapılması mümkün olmuyor.
Bir kurye olarak şahıs şirketi kurmak için hazırlamanız gereken evrakların listesi ise şu şekilde:
Tüm bu evrakları hazırladıktan sonra şahıs şirketi kurmak için mali müşavir aracılığı ile gerekli başvuruyu yapabilirsiniz.
KDV tevkifatı, katma değer vergisinin alıcı ve satıcı arasında bölüştürülmesi olarak adlandırılıyor. Eğer kurye tarafından verilen hizmet KDV dahil olarak 2000 TL’yi aşmıyorsa, hesaplanmış olan KDV miktarı tevkifata tabi değildir. Eğer hizmet KDV dahil olarak 2000 TL’yi aşıyorsa, bu durumda tevkifat tutarın tamamı üzerinden hesaplanır.
Zaman zaman tevkifat ödeme zorunluluğundan kurtulmak amacıyla verilen hizmetin faturası parçalara bölünebilir. Eğer vergi daireleri tarafından böyle bir durumun varlığı tespit edilirse, bu durumda parçalara bölünmüş olan faturanın tamamı göz önünde bulundurulur. Dolayısıyla gerekli işlemler de sınır aşımının varlığına ya da yokluğuna göre yapılır. Böyle durumlarda kurye tarafından verilen KDV dahil bedeli 2000 TL’yi aşan hizmetler için 2/10 oranında kısmi tevkifat uygulanır.
Şahıs Firması açmaya karar vermiş olan kuryeler, 29 yaş altında ve ilk defa mükellefiyet tesisinde bulunacaklarsa genç girişimci teşviklerinden de yararlanabilir.
Kuryelerin bir şahıs şirketi açması ile ilgili genel bilgilere yukarıda yer verdik. Yukarıda yer verdiğimiz bilgilerin dışında kuryelerin bu konu hakkında merak ettiği başka sorular da olabilir. Bu yüzden akılda herhangi bir soru işareti kalmaması bilinmesi gerekenler hakkında şöyle bir liste yapmak faydalı olacaktır: